جت‌الاسلام احمدحسین شریفی (کارشناس تاریخ اسلام و مسائل فرهنگی): برای بررسی اهمیت سبک زندگی نخست باید به این مبحث توجه کنیم که دنیای جدید، عصر مدرنیته، عصر انقلاب صنعتی و مصرف‌گرایی در غرب است، همه این فضاها ما را برای رسیدن به مفهوم سبک زندگی کمک می‌کند.

نطفه توجه به سبک زندگی از دنیای غرب به دور از فضای ایران و جهان اسلام بسته شد. دنیای غرب با انقلاب صنعتی حجم تولیداتش را افزایش داد و به همین میزان نیز توقعات مردم زیاد شد و در حوزه‌های اجتماعی هم به تدریج تحولاتی رخ داد. نظریه‌پردازانی از جمله کارل مارکس، ماکس وبر و … در این حوزه ورود کردند و البته مارکس هشدارهایی در زمینه سرمایه‌داری به جامعه داد و در مقابل وبر انتقاداتی به مباحث او نشان داد و در کتاب «روح سرمایه‌داری» نیز به این حوزه ورود کرد.

بنابراین پیامدهای سرمایه‌داری در دنیا زیاد شد و مردم سعی می‌کردند خود را به طبقات بالا نزدیک کنند، لباسی بپوشند که فلان شخصیت معروف یا فلان قشر جامعه می‌پوشد حتی اگر مشکلاتی برای تأمین این لباس‌ها هم داشتند. با چنین فضایی افراد قدرت انتخابشان زیاد شد و توانستند در مسیری حرکت کنند که لوازم زندگی اجتماعی‌، سطح سواد، پیشینه و نوع تحصیلاتشان را به خوبی با اختیاراتی که داشتند، تأمین کنند. بنابراین این افراد در سراسر دنیا توانستند با ایجاد شبکه های اجتماعی سبک زندگی واحدی را برای خود پدید بیاورند.

در نهایت اگر به جامعه ایران با این شرایط بازگردیم امروز مقوله سبک زندگی در اینجا نیز مفهوم پیدا می‌کند اگر قبل‌تر افراد یک روستا تنها چند دست لباس خاص برای مهمانی و کار داشتند، الان لباسی بر تن می‌کنند که فلان جوان در نیویورک پوشیده است و با لوازم ارتباطی خود با آن فرهنگ‌ها مرتبط می‌شوند به طور مثال سبک جین پوش‌ها در سراسر دنیا مشترک است.

بنابراین بر اساس این سبک زندگی افراد ابتدا الگوهای مصرف را می‌پذیرند و سپس عقاید و اندیشه‌هایشان بر اساس همان الگوها شکل می‌گیرد و همه این انتقال الگوها اندیشه‌ای در پشت سر خود دارد و باید مراقب این خطر باشیم بنابراین امروز دیگر به ما نمی‌گویند که دینت را کنار بگذار یا تغییر بده بلکه ابتدا لباس‌هایمان را تغییر می‌دهند و ما خود به خود دین را کنار می‌گذاریم!

بنابراین آنچه امروز در جامعه ایران عامل اهمیت سبک زندگی شده، این است که فرصت‌های مصرف در جامعه و فرصت‌های انتخاب زیاد است، امکانات مالی، تحصیلات و … نیز افزایش یافته و همه اینها فرصت انتخابگری را افزایش داده است، البته این امر از یک سو خوب است اما فضای فعلی، فضای انتخاب لزوماً آگاهانه‌ای نیست و این فضاها توسط امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری خاص صورت گرفته است.

در نهایت باید این سؤال را بپرسیم که آیا در این فضاها قدرت انتخاب مناسب داریم و آیا جوان ما قدرت نقد فضای پدید آمده را دارد یا خیر؟

انتهای پیام/

منبع: خبر گزاری فارس کد خبر۱۳۹۴۰۵۰۷۰۰۰۴۰۳