در سال‌های اخیر با شدت یافتن تحریم‌های یک جانبه غرب علیه ایران به بهانه‌های مختلف یک زمان درباره برنامه‌های هسته‌ای و زمان دیگری درباره فعالیت موشکی و … ایران، واژه اقتصاد مقاومتی به ادبیات اقتصادی کشور اضافه شد و رهبر معظم انقلاب در دیدارهای مختلف خود با افراد متعدد و گروه‌های جامعه از این واژه استفاده کردند و مفهوم جدیدی را برای نیاز اقتصادی کشور طراحی کردند.

مفهوم اقتصاد مقاومتی در همین مدت زمان توسط رهبر معظم انقلاب در سال جدید نیز مورد تأکید قرار گرفت.  حجت‌الاسلام علی ذوعلم رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت‌وگو با خبر گزاری فارس عنوان نمود

*لطفاً نظر خود را درباره مفهوم اقتصاد مقاومتی با توجه به سخنان رهبری در سال جدید بفرمایید؟

-به اعتقاد بنده زیربنای تحلیلی که رهبری در این رابطه مطرح کردند، این بود که ما را در مقابل یک دوراهی کاذب قرار داده‌اند، یکی از این دوراهی‌ها این است که ما توجه کنیم فشارهای اقتصادی و وضعیت ضعیف معیشتی همراه با مشکلات ناشی از مقاومت در برابر آمریکا و استکبار را شاهد هستیم و راه دوم نیز این است که اگر بخواهیم مشکلات معیشتی‌مان حل شود، به ساز غرب تن بدهیم و ذیل نظام استکباری خود را تعریف کنیم.

*در حقیقت براساس این تعاریف، یا باید مدل کره جنوبی را بپذیریم یا مدل کره شمالی!

-بحث رهبری نیز همین است که ما می‌توانیم هیچ یک از این دو مدل را نپذیریم و با تکیه بر منابع انسانی، طبیعی و توانمندی‌های بومی خودمان اقتصادی قوی و برون‌زا را دنبال کنیم تا هم به اسلام و ارتقا وضع معیشتی جامعه و توانمندی اقتصادی جامعه منتهی شود و هم در عین حال بنیان‌ها و ساختار اقتصادی ما در برابر این تهدیدها و فشارهایی که دیگران می‌خواهند به ما وارد کنند، به استحکامی درن‌زا برسد.

*آیا نیاز نیست که چنین تفکری ابتدا در سطح فرهنگی و فکری مورد توجه و تبیین قرار بگیرد؟

-بله درست است، این مبنا ابتدا باید از نظر فکری و فرهنگی کار شود، یعنی در حقیقت جامعه باید در این مسیر به یک تأمل عمیق برسد تا بتواند از آن نیرنگ و فریبی که غرب برای ما طراحی کرده و متأسفانه برخی نیز این را می‌پذیرند، نجات پیدا کنیم و آن خودباوری فکری و ملی که سال‌ها قبل به نظر رهبری به کمک ما آمد، دست یابیم، پس قطعاً در عرصه اقتصاد مقاومتی ما مبنای فکری و معرفتی اقتصاد مقاومتی را باید میان نخبگان جامعه به خوبی تبیین کنیم.

یک نکته مهم در سخنرانی رهبر معظم انقلاب در صحن امام رضا(ع) نیز همین بود که این بحث یک بحث فکری است باید به آن تأمل و کار فکری انجام شود، در حقیقت باید اینطور گفت، همانگونه که اسلام و نگاه اسلام ناب و ایمان عمیقی که جامعه ما نسبت به اسلام ناب در سال‌های منتهی به انقلاب اسلامی داشته راه متفاوتی را در بحث خود انقلاب و طراحی نظام سیاسی پیش پای ما گذاشته، این مبنا در عرصه اقتصادی هم می‌تواند ما را از این راهبردهای تحمیلی کنونی که از سوی غرب مطرح شده، رها کند تا ما به یک استقلال فکری، مبنایی و نظری دست یابیم.

در نهایت اقتصاد مقاومتی یک ریشه‌ها و بنیان‌های فکری دارد که باید بدان به خوبی تأمل کنیم، در این صورت باید در برنامه‌ریزی و طراحی هم یک باور و اعتقاد را دنبال کنیم،‌ اگر این باور و اعتقاد نباشد، فعالیت‌ها خیلی اثربخش نخواهد بود.

*نخستین گام‌هایی که باید در راستای اقتصاد مقاومتی دنبال کنیم، چیست، آیا تشکیل اتاق‌های فکر در این زمینه مثمرثمر خواهد بود؟

-تصور می‌کنم ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی که اکنون تشکیل شده نباید تنها به یک مجموعه سرفصل‌های عملیاتی و اجرایی اکتفا کند، بلکه باید همه نیازهایی را که در لایه‌های فرهنگ اقتصادی، سیاست‌های اقتصادی و بنیان‌های شکل گیری اقتصاد مقاومتی هست، فکر شود.

ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی حتماً به اتاق فکرهایی نیاز دارد که در این اتاق فکرها اندیشمندان و صاحب‌نظران دانشگاهی و حوزوی و پژوهشگران و محققان این حوزه بتوانند بنیان‌های فکری را تبیین کنند، رسانه‌ها به ویژه رسانه ملی اینجا نقش اساسی دارند، البته یک سطح کارشان طراحی و برنامه ریزی برای آن چیزی است تا برنامه عملیاتی را طراحی کنند.

پس ستاد فرماندهی باید فعال‌تر و جدی‌تر عمل کند، یک نوع از اطلاع‌رسانی مستمر و دقیق از این ستاد به جامعه منتقل شود و بحث‌ها و گفت‌وگوهای فکری مبتنی بر این تأملات نظری شکل بگیرد، نه اینکه صرفاً یک کار اداری و صوری شکل بگیرد و باز ما در آخر سال در نقطه‌ای قرار داشته باشیم که الان هستیم.

این بُعد «اقدام و عمل» یک بخش اصلاح انگاره‌ها و پیش فرض‌هایی باید باشد که در بخشی از جامعه نخبگی ما شکل گرفته، اینها باید شکل بگیرند، یک بخش دیگر نیز فرهنگ‌سازی در جامعه است که اقدام و عمل متناسب اقتصاد مقاومتی مورد نیاز است، بنابراین مبنایی رهبر انقلاب مطرح کردند که یک سناریوی طراحی شده از سوی غرب است و ما را مقابل یک دو راهی کاذب قرار می‌دهد، نماد آن هم کره شمالی و جنوبی است.

ما باید بگوییم این اقتصاد مقاومتی، اقتصاد ایرانی ـ اسلامی را دنبال می‌ند که نه سرنوشت کره شمالی و نه کره جنوبی است، بلکه با تکیه بر توانمندی خود به نقطه‌ای برسیم که توان جامعه ارتقاء، رفاه و شاخص‌های اقتصادی رشد کند، بدون اینکه وابستگی ما به کشورهای غرب شکل بگیرد.

انتهای پیام/