گفتمان تحول علوم انسانی “باید به “گفتمان اسلامی سازی علوم انسانی” تبدیل شود
به گزارش طلوع نیوز؛ حجت الاسلام والمسلمین سید حسین میرمعزی رییس کمیسیون مدیریت تحول علوم انسانی دومین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی در گفتگو با خبرنگار ما با تاکید براینکه اگر” اسلامی سازی” محور اصلی”تحول” است باید همه هم و غم معطوف بر این امر باشد و پس از آن باید به فکر کارآمد سازی و به روز سازی دانش غرب بود، تصریح کرد: باید “گفتمان تحول علوم انسانی” به “گفتمان اسلامی سازی علوم انسانی” یا بالاتر از آن” تأسیس علوم انسانی اسلامی ” تبدیل شود.
حجتالاسلام میر معزی با بیان اینکه در حقیقت ما باید گفتمان تأسیس علوم انسانی اسلامی را در ایران حاکم کنیم، افزود: اما احساس نمی شود در دانشگاههای کشور به اسلامی سازی علوم انسانی پرداخته شود.
وی با بیان اینکه جهت گیری در کنگره اول بیشتر معطوف به مباحث بود، گفت: اما این کنگره بیشتر مربوط به نظریات ارائه شده در رشته های مختلف علوم انسانی است که می توان گفت قدمی به پیش گذاشته شده است.
عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه این پژوهشگاه از یک سال و نیم گذشته تا به امروز مبحث “تحول درعلوم انسانی” را در دستور کار خود قرار داده است، افزود: حاصل تلاش های گروه از این قراراست که تمام مدارکی که در این زمینه در ادبیات علمی متعارف وجود دارد را دسته بندی و جمع بندی کردیم و از نگاه های اسلامی هم مطالبی جمع آوری شده است و جزوه ای تدوین شده تحت عنوان”درآمدی بر نظریه مدیریت تحول علوم انسانی”، همچنین از دوستان خوسته ایم چکیده ای از آن را تحت عنوان مقاله ای درکنگره دوم علوم انسانی ارائه دهند.
میرمعزی با بیان اینکه تعریف های مختلفی از معنای”تحول درعلوم انسانی” صورت می گیرد، بیان کرد: یکی از دیدگاهها قائل به این است که تحول به معنای به روز رسانی علوم انسانی است بر این اساس می توان مثال آورد؛ علوم انسانی ای که امروز در دانشگاهها تدریس می شود مربوط به چند دهه پیش است.
وی افزود: دیدگاه دوم تفکری است که می خواهد دانشی که در غرب تولید شده بومی سازی کند و با شرایط اقلیمی و فرهنگ دینی کشور ما هماهنگ سازد.
عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی توجه به کارآمد سازی علوم انسانی را دیدگاه دیگری در این زمینه برشمرد و خاطرنشان کرد: آنچه در ایران از اهمیت درجه یک برخوردار است بحث”اسلامی سازی علوم انسانی” است و تا زمانیکه چنین اولویتی به مرحله ظهور و بروز نرسد،نقض قرض نسبت به امر” اسلامی سازی” مطرح است چرا که اگر این هدف انجام نشود، روزآمد سازی علوم انسانی متعارف صرفا به معنای تقویت علوم انسانی مبتنی بر ارزشهای غربی خواهد بود.
وی با اشاره به تعاریف مختلف ارائه شده از “معنای تحول در علوم انسانی” گفت: البته نمی توان گفت که تعریف”تحول در علوم انسانی” را درک نکرده ایم بلکه باید دید وضعیت مطلوب چیست؟
عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: وضعیت مطلوب برای کسانی که صرفا بدنبال بومی سازی و بروزرسانی هستند چیزی جز بومی سازی و بروز رسانی نیست براین اساس”تحول علوم انسانی”می شود تبدیل علوم انسانی به وضعیت مطلوبی که اشاره شد.
میرمعزی با بیان اینکه اگر افراد قائل به این امر باشند که فرقی بین علوم انسانی اسلامی و غیراسلامی وجود ندارد پس وضعیت مطلوب آنها چیزی جز بومی سازی و بروز رسانی نیست، خاطر نشان کرد: منظورحقیقی از”مفهوم تحول” این است که علوم انسانی موجود را تبدیل به علوم انسانی اسلامی کار آمد و مطابق با شرایط ایران کنیم.
وی با تکرار این مدعی که نمی توان گفت”مفهوم تحول” را نفهمیده ایم بلکه اختلاف در دیدگاه های مطرح شده از سوی افراد وجود دارد، ادامه داد: درحال حاضر جو فکری اساتید دانشگاه و حوزه و نخبگان این حق را پذیرفته اند که علوم انسانی دارای ارزشهای ویژه ای است که باید آن را تغییردهیم ولی ممکن است چند نفری هم با این نظریه مخالف باشند.
رییس کمیسیون مدیریت تحول علوم انسانی دومین کنگره علوم انسانی اسلامی خاطرنشان کرد: درحال حاضر شورای تحول علوم انسانی و نهادهای برنامه ریزی در بحث تحول علوم انسانی معتقدند که وضعیت مطلوب و کارآمد باید مبتنی بر علوم انسانی اسلامی باشد.
وی با اشاره به فعالیت های دفتر همکاری های حوزه و دانشگاه در بحث “اسلامی سازی علوم انسانی”، اضافه کرد: اسلامی سازی علوم انسانی صرفا با تلاش یک نهاد خاص محقق نمی شود بلکه باید یک جریان علمی در کشور درراستای رسیدن به چنین هدفی برنامه ریزی داشته باشد.
این عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی نقش حوزویان در اسلامی سازی علوم انسانی بسیار حساس دانست و عنوان کرد: ما در حوزه دو دسته افراد داریم، یک دسته افرادی که بر مبانی و آموزه های علوم انسانی مسلط هستند و حتی قادر به اجتهاد و استنباط مفاهیم بوده اما آشنایی تخصصی نسبت به مبانی علوم انسانی ندارند؛ دسته دوم افرادی هستند که در حد فاضل حوزوی، آشنا به مفاهیم اسلامی بوده و درعین حال در حد یک کارشناس ارشد و بالاتر از آن نیز با مفاهیم علوم انسانی متعارف آشنایی دارند.
وی ادامه داد: قطعا گروه دوم قادرند در معنا سازی و تحول علوم انسانی به سمت اسلامی سازی نقش موثری ایفا کنند.
به عقیده میرمعزی رویه بیان شده از سوی وی در جو حوزه های علمیه در دانشگاه ها نیز صادق است، با این تاکید وی ادامه داد: اساتید چیره دستی در دانشگاه ها داریم که تسلط کاملی برعلوم انسانی دارند ولی عاری از اندیشه های اسلامی هستند، در مقابل عده دیگری از اساتید دانشگاهی علاوه بر تسلط بر علوم انسانی آشنایی کاملی نسبت به علوم اسلامی نیز دارندکه طبیعتا این افراد می توانند در زمینه تحول علوم انسانی یاری رسان باشند.