
احمد واعظی در گفتگو با طلیعه تشریح کرد؛
چرا نیاز به فلسفیدن در حوزه سیاست داریم/ انتشار «درآمدی بر فلسفه سیاسی اسلامی»
حجت الاسلام والمسلمین احمد واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع)، نویسنده و استاد فلسفه در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، در خصوص مجموعه تازه منتشر شده درآمدی بر فلسفه سیاسی اسلامی گفت: تصمیم داشتم که مجموعه دوجلدی فلسفه سیاسی اسلامی، مشتمل بر مباحث مقدماتی و مفهومی حوزه سیاسی و مبانی فلسفه سیاسی را تبیین، نقد و بررسی کنم و ورودی به سیاحت فلسفه سیاسی داشته باشم و به مسائلی همچون اجتماعی، آزادی، جایگاه مردم و مردمسالاری دینی بپردازم که این پروژهای متفاوت و سنگین بود و باید برای هر موضوع جداگانه و دقیق بحث میشد، تصمیمی دیگری گرفتم و کتاب «درآمدی بر فلسفه سیاسی اسلامی» را به نگارش درآوردم.
وی ادامه داد: زیرا هرکدام از این مباحث جزء مسائل فلسفه سیاسی است و هرکدام بهصورت جداگانه میطلبد که کتاب مستقلی در خصوص آنها نوشته شود، در آینده سعی میکنم بعضی از این موارد را مرور کنم و به هرکدام از آنها بپردازم. براساس تصمیم اولیه که همه مباحث را در دو جلد جمع کنم به اصطلاح حق مطلب را ادا نمیکرد و باعث میشد مطالب خیلی خلاصه شود، تصمیم گرفتم تکتک عناوین مهم، در مکتوبات مستقلی جمعآوری شوند.
واعظی در خصوص کتاب تازه منتشر شدهاش اظهار کرد: در این کتاب سعی شده، نسبت فلسفه سیاسی را با دیگر مفاهیم همخانواده آن، مشخص کنم. همچنین، در خصوص امکان فلسفه سیاسی اسلامی و ادله مخالفین فلسفه سیاسی اسلامی به بحث و گفتگو پرداختهام.
به گفته این مدرس فلسفه، تلاش شده است در این کتاب برخی از سوءبرداشتها و کژتابیهای ایجادشده در موضوعات و مسائل فلسفه سیاسی اسلامی را بررسی کنم و علل را جستجو کنم و تا موضوعات برای مخاطبان قابلفهم شود.
واعی درباره محتوا و مفاهیم کتاب «درآمدی بر فلسفه سیاسی اسلامی» بیان کرد: در این کتاب هم از وجه مفهومی و هم از وجه تبیینی استفاده کردهام که نسبت فلسفه سیاسی اسلامی با دیگر حوزههای دانشی مربوط به این فضا را بیان کنم. هم به بررسی ادله منکرین فلسفه سیاسی اسلامی پرداختهام. نسبت فلسفه سیاسی اسلامی با حکمت متعالیه را بازگو کردهام و تحلیل و مقایسهای نسبت به سه دوران فلسفه سیاسی کلاسیک، مدرن و پستمدرن داشتهام.
وی ادامه داد: در مجموع، شاکله این کتاب در ۳ فصل به نگارش درآمده است که در فصل اول نیاز به فلسفه در حوزه سیاست است که چرا نیازمند به فلسفیدن در حوزه سیاست است؟ تبیینهایی که وجود دارد را بررسی کردم همچنین تعریف فلسفه سیاسی، نسبت فلسفه سیاسی با ایدئولوژی سیاسی و نظریه سیاسی با علوم سیاسی را بازگو کردم. در فصل دوم از فلسفه سیاسی کلاسیک تا پستمدرن را تبیین و بحث کردم که مؤلفههای موجود در سه مقطع کلاسیک، مدرن و پست چه چیزهایی هستند. در خصوص مؤلفههای فلسفه سیاسی مدرن، راجع به ماهیت و سرشت فلسفه سیاسی در دوران پستمدرن را هم نقد و بررسی کردهام. و در فصل پایانی درواقع بر فلسفه سیاسی متمرکز شدم، اینکه واژه غیر اسلامی در حوزه فلسفه سیاسی به چه معنا است و رنهایت تبیین کلی و دورنمایی از مبانی و مسائل فلسفه سیاسی را ارائه کردم. همچنین در انتهای فصل ادله منکرین فلسفه سیاسی اسلامی را ذکر کردم و بهنقد و بررسی پرداختهام.
به گفته وی، سرفصل های اصلی کتاب، عبارتند از: مراد از فلسفه، وجه نیاز سیاست به فلسفه، رویکرد افلاطونی یا حقیقت محوری، رویکرد مبتنی بر واکاوی پیشفرضها، رویکرد هگلی ـ رالزی یا واقع محوری، رویکرد مسئلهمحور، تعریف فلسفه سیاسی، ابعاد فلسفه سیاسی، نسبت فلسفه سیاسی با مفاهیم دانشی مربوطه، نسبت فلسفه سیاسی و فلسفه سیاست، نسبت فلسفه سیاسی و نظریه سیاسی، مؤلفههای فلسفه سیاسی کلاسیک، کمالگرایی و سعادتطلبی، فضیلتمحوری، مؤلفههای فلسفه سیاسی مدرن، فضیلت ناگرایی، نگاه پستمدرن به نسبت فلسفه و سیاست، فلسفه سیاسی اسلامی و حکمت متعالیه، . نسبت فلسفه سیاسی اسلامی با فقه سیاسی، پارادوکسیکالبودن فلسفه سیاسی اسلامی، نبود ظرفیت متون دینی برای استخراج فلسفه سیاسی است.
واعظی درباره جلدهای بعدی این کتاب که در صورت لزوم به نگارش درمیآید، گفت: در آینده ممکن است جلد بعدی راجع به بحث اجتماعی باشد اما هنوز تصمیم قاطعی نگرفتم. قصد دارم در برهه از زمان ۷ یا ۸ سال، در این زمینه متمرکز شوم و در این حوزه کارکنم همانگونه هم که در مقدمه کتاب نوشتهام این فضا، فضای علمی و دانشی را میطلبد که افراد صاحبنظر در این حوزه ورود جدی داشته باشد و تولیدات را نظریهپردازی کنند. من بهعنوان یکی از افراد سعی میکنم در این زمینه قلم بزنم.
کتاب درآمدی بر فلسفه سیاسی اسلامی تألیف حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، در ۲۴۵ صفحه از سوی انتشارات پژوهشکده علوم و اندیشه اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بهتازگی چاپ و منتشر شده و در بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران عرضه می شود.
در پشت جلد این اثر آمده است: فلسفه سیاسیِ اسلامی بخشی از حوزه مطالعات سیاسی است که در مقایسه با فقه سیاسی و علم سیاست رونق و شکوفایی کمتری دارد. ابهام در مفهوم فلسفه سیاسی اسلامی و پارهای سوءفهمها و تلقیهای ناصواب از عوامل مهم این ناپویایی است. نوشتار حاضر میکوشد با بررسی نیاز به فلسفه در حوزه سیاست، مفهوم فلسفه سیاسی اسلامی، نسبتسنجی مؤلفههای فلسفههای سیاسی کلاسیک، مدرن و پسامدرن، تبیین و تحلیل پارهای از کژتابیهای فلسفه سیاسی اسلامی و پاسخ به منکران آن، گامی مناسب در جهت غنای این شاخه از مطالعات سیاسی بردارد.
انتهای پیام/