حجت الاسلام خسروپناه، رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در نشست فلسفه معاصر ایران و ترکیه که صبح روز یکشنبه موزخ  پنجم مهرماه در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد، با ابراز تاسف از فاجعه منا گفت: در جمهوری اسلامی هم فلسفه و هم حکمت مطرح است. فلسفه از احکام موجود و هم از اقسام وجود با روش عقلی، بحث می‌کند. حکمت هم چنین می‌کند. او هم باید از احکام وجود و اقسام وجود صحبت  و باید از روش عقلی استفاده کند. اما عقل در حکمت تلاش می‌کند به شهود و وحی هم برسد. یعنی همانطور که حس نقش مقدماتی دارد، عقل هم نقش مقدماتی را برای وحی دارد. در اینجاست که حکمت با علم کلام فرق می‌کند.

 وی ابراز کرد: یعنی کلام اگر کلام عقلی باشد، سعی می‌کند بعد از گرفتن وحی برای آن پایه عقلی پیدا کند، اما حکمت از عقل به سمت وحی می‌رود. در حکمت، عقل برای اینکه به وحی و شهود برسد، به عمل صالح هم نیاز دارد. باید در کنار تفکر، عمل صالح هم داشته باشیم. مولانا رومی می‌گوید: «علم و حکمت زاید از لقمه حلال/عشق و حکمت عاید از لقمه حلال»، «چون ز لقمه تو حسد بینی و رام/جهل و غفلت زاید آن را در آن حرام» حکمت علاوه بر کشف حقیقت به دنبال استکمال نفس هم است. لذا استکمال نفس یکی از تعالیم حکمت است.

 حجت الاسلام خسروپناه در ادامه با اشاره به فعالیت‌های مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران گفت: این موسسه با سابقه ۴۰ ساله خودش هم به فلسفه غرب و هم به فلسفه حکمت اسلامی می‌پردازد. هم پژوهش و آموزش در فلسفه غرب است و هم فلسفه‌های اروپایی و تحققی، آموزش داده می‌شود. در این موسسه هم پژوهش و هم آموزش داده می‌شود. البته باید بگویم که فقط در رده دکتری این امر انجام می‌شود. فلسفه و حکمت اسلامی هم تعلیم داده می‌شود.

 وی در ادامه سخنانش ابراز کرد: در حوزه فلسفه علم، فلسفه اسلامی و … تحقیقاتی هم انجام می‌شود. در زمینه منطق ریاضی و منطق صوری و عرفان و … آموزش و پژوهش انجام می‌شود. نکته مهم این است که ما ایرانیان و مردم ترکیه نمی‌توانیم سبک زندگی غربی داشته باشیم اما فلسفه و حکمت اسلامی داشته باشیم و این پارادوکس است. باید تلاش کنیم همانگونه که در غرب علم تمدن مبتنی بر فلسفه‌های شخصی است، فیلسوفان ترکیه و ایران تلاش کنند فلسفه را به سمت علم صنعت و تمدن بکشانند. سئوال اینجاست که آیا الان علم، فرهنگ و تمدن بر اساس فلسفه اسلامی است؟ در این زمینه باید انجمن‌ها، آکادمی‌ها و گروه‌های فلسفه ایران و ترکیه تلاش کنند و آثار گذشتگان را احیا کنند؟

 وی با اشاره به تدریس فلسفه در حوزه علمیه بیان کرد: ما در ایران با دو نهاد آموزشی؛ حوزه و دانشگاه مواجهیم. در حوزه‌ها بیشتر سعی می‌کنند متون فلسفی را بخوانند؛ یعنی متن محور هستند اما در دانشگاه‌ها بیشتر علم محور آموزش داده می‌شود. در این موسسه هم علم‌محور و هم متن‌محور آموزش داده می‌شود؛ یعنی متون در دانشگاه امکان آموزش آن نیست یا بخشی از آن تدریس می‌شود، در اینجا آموزش داده می‌شود.

 خسروپناه ابراز کرد: در حوزه‌های علمیه هم فلسفه اسلامی، هم فلسفه غرب و کلام اسلامی و حکمت، آموزش و پژوهش داده می‌شود. ما سعی کردیم با تجربه‌ای که استادان این موسسه دارند، از امتیازات آموزشی – پژوهشی که در حوزه دانشگاه وجود دارد، به صورت ترکیبی استفاده کنیم. برخی از اساتید ما هم تحصیلات حوزوی عالی دارند و هم تحصیلات دانشگاهی دارند. از جمله این استادان دکتر دینانی است که از امتیازات این دو نهاد برخوردار است و دانشجویان بزرگی را تعلیم داده است؛ یعنی مصداق وحدت حوزه و دانشگاه، دینانی است. یعنی شما با آیت‌الله دکتر دینانی مواجه هستید.

 وی در پایان سخنانش خاطرنشان کرد: امیدوارم این نشست به عنوان اولین نشست تلقی شود و بتوانیم با موسسه یونس امره فعالیت‌های فرهنگی دیگری را در آینده داشته باشیم.

 منبع: شبستان

انتهای پیام/