مجموعه مقالات «حکومت اسلامی» به کوشش حسینعلی بای، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشکده نظام های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد.

این مجموعه ارزشمند شامل مقالاتی به شرح زیر است:

حکومت و مشروعیت / آیت الله محمد تقی مصباح یزدی

مشروعیت ((حکومت ولایی)) / عبدالحسین خسروپناه

مبانی فلسفی و کلامی حکومت دینی / محمد محمدرضایی

اصول و مبانی حکومت اسلامی / آیت الله حسین نوری همدانی

اهداف و آرمان های حکومت / محمد سروش محلاتی

حکومت اسلامی / آیت الله مهدی هادوی تهرانی

ولایت فقیه / آیت الله محمدهادی معرفت

ولایت فقیه و خبرگان منتخب ملت / کاظم قاضی زاده

پیشینه تاریخی نظریه ولایت فقیه / احمد جهان بزرگی

گستره حکم حکومتی از دیدگاه امام خمینی (ره) / اسماعیل نعمت اللهی

نظریه زمامدار گماری توده ای و منطق استنباط / آیت الله علی اکبر رشاد

انتخابات، حق یا تکلیف؟! / محسن قنبریان

ماهیت نمایندگی با تکیه بر مفاهیم اسلامی – فقهی / سید احمد حبیب نژاد

در قسمتی از مقدمه نویسنده میخوانیم:

نیاز بشر و جوامع انسانی به حکومت، آن‌ چنان واضح و روشن است که تصور درست آن، موجب تصدیق آن خواهد شد. حفظ نظام اجتماعی جوامع، پیشرفت و آبادانی بلاد، ایجاد نظم و آرامش در اجتماعات که خود مقدمه هر نوع رفاه و آسایشی است، جلوگیری از هرج‌ و مرج و تعدی افراد جامعه به حقوق یکدیگر و… همگی در سایه‌ سار تشکیل حکومت میسر خواهد شد.

وجود نیازهای گوناگون عاطفی، اقتصادی، فرهنگی و… انسان را که مدنی بالطبع است به سمت تشکیل حکومت سوق می‌دهد، ازاین ‌رو گذری در تاریخ بشری، روشن می ‌سازد که جوامع، در طول تاریخ همواره از نوعی حکومت (از حکومت ‌های ساده و بسیط قومی قبیله ‌ای تا حکومت‌ های مدرن امروزی) برخوردار بوده است.

در ادیان الهی از جمله دین مبین اسلام، علاوه بر نیازها و عوامل عامی که تشکیل حکومت را ضرورتی اجتناب ‌ناپذیر می ‌نماید، اهداف متعالی دیگری، نظیر اجرای قوانین و مقررات اسلامی، گسترش تعالیم دینی؛ ایجاد بستری مساعد برای رشد فضایل اخلاقی و مکارم انسانی، لزوم مبارزه با مظاهر فساد و تباهی، رفع تبعیضات ناروا و اجرای عدالت و مساوات در جامعه، حفظ و حراست از آیین الهی و اهل ایمان در برابر هجمۀ استعمارگران و مفسدان، توسعه و تحکیم روح برادری و اخوت در جامعه اسلامی و ده ‌ها نیاز خاص جوامع اسلامی، ضرورت تشکیل حکومتی بر معیارهای دینی و تحت زعامت رهبری عالم، آگاه و متقی را دوچندان می ‌سازد.

احکام و مقررات اسلام دارای ابعاد و زوایای مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، نظامی و… که تمامی شئون فردی و اجتماعی افراد من المهد الی اللحد را در برمی‌گیرد. اجرای این برنامه‌های همه‌جانبه و دقیق، جز با تشکیل حکومتی مقتدر، عدالت و معنویت ‌گستر، میسر نخواهد بود. چه اینکه روشن است، قانون، هرقدر پیشرفته و کامل که باشد، مادام که مجریان کارآزموده، تشکیلات لازم و سازوکارهای مناسب اجرایی را نداشته باشد، هرگز از ایده به عمل گذر نکرده و هرگز نخواهد توانست سعادت بشر را تأمین نمید. چگونه می‌توان تصور نمود که وظیفه و رسالت، هدایت انسان‌ها به‌سوی خداوند و زدودن زنگارهای غفلت، آبادانی سرزمین‌ها، تأمین رفاه و آسایش مردم، دفع تعدی متجاوزین، اشاعه و نشر کلمه‌الله، مبارزه با فساد و تباهی، اجرای مقررات حکومتی و کیفری متنوع و ده‌ها و صدها برنامه و آموزه دینی، بدون ایجاد بسترهای مناسب و مدیریت واحد و مقتدری، ممکن و متصور باشد.

مشروعیت و بلکه لزوم ولایت و حاکمیت فقیه در عصر غیبت، مانند لزوم اصل حکومت، از امور روشن عقلی است که تصور آن موجب تصدیق است. ازآنجاکه برای پیاده‌سازی احکام و مقررات اسلامی و تحقق آرمان‌های دینی، شناخت دین و احکام و معارف آن، لازم و ضروری است و از سوی دیگر فقهای خداترس و امنای رسولان هستند که واجد این ویژگی و خصیصه‌اند، ازاین‌رو تصدی حکومت اسلامی در عصر غیبت، تنها زیبنده اینان است و این جامه در قامت دیگران ناراست و گشاده است. فقها که خوشه‌های دانش دینی را چیده‌اند، هوای نفس را مهار کرده و لجام بسته‌اند، شجاع و عادل‌اند، مطیع اوامر الهی و شبیه‌ترین و نزدیک‌ترین افراد به انبیا و اولیای الهی‌اند، شایسته بر دوش‌کشیدن مسئولیت خطیر اداره جامعه اسلامی هستند و ازاین ‌روست که قبول حکم ولایت ایشان، قبول ولایت حاکمان منصوب از سوی خداوند است و رد لایت ایشان و تمرد از گردن ‌نهادن در مقابل حکومت اینان، گردنکشی در برابر حکم و حکومت معصومین و خروج از سلطنت و حکومت الهی است. جامعه اسلامی را در دوران غیبت خورشید هدایت الهی و حجت هدایتگر و تابنده خداوند، راهبری باید که خود از زلال حق چشیده و جان‌ودل از زمزم محبت الهی، مالامال ساخته باشد. صلاح دین و دنیای مردم را بشناسد، بیانگر و مجری حلال و حرام الهی، دادرس مظلومان و مددکار مستمندان و محرومان باشد، درون از پلشتی و کژی پیراسته و خودساخته و وارسته باشد، چراغ هدایتی در ظلمت راه و تنگناهای مسیر سیر الی الله باشد و پاسبان امانت الهی، چنین شخصی نیست مگر فقیه جامعِ شرایط فتوی و ولایت.

مجموعه مقالات «حکومت اسلامی» به کوشش حسینعلی بای باقیمت ۳۵۰۰۰ تومان در اختیار مخاطبان قرارگرفته است.

علاقه‌مندان جهت کسب اطلاعات تکمیلی و تهیه کتاب می‌توانند به نشانی www.poiict.ir مراجعه کنند.