به نقل از ستاد خبری نخستین هفته علمی تمدن نوین اسلامی، حجت الاسلام والمسلمین محمدناصر سقای بی ریا، رئیس شورای علمی نخستین هفته علمی تمدن نوین اسلامی، درباره معنا و مفهوم تمدن نوین اسلامی، اظهار کرد: یکی از مطالب اصلی این در زمینه تمدن نوین اسلامی این است که چه کار باید بکنیم؟ البته در ابتدا باید بگویم بحث مفهوم تمدن نوین اسلامی هنوز برای همگان مبهم است و شاید به همین خاطر است که عده ای از بنیان می گویند که این اتفاق نخواهد افتاد! حال باید از آنان پرسید که چرا نمی شود؟ یا اصلا مفهوم تمدن و ارتباط آن با فرهنگ چیست؟ فرق تمدن با فرهنگ و مشخصه های در چه چیزی است؟

ایجاد مفهوم ملموس از تمدن نوین اسلامی اصل مبنای تمام نظریه هاست

وی در ادامه سخنانش تصریح کرد: مسلما در بحث تمدن نوین اسلامی، بحثها و نظریه های مختلفی وجود دارد، و اینکه این بحث بسیار در اذهان جا باز نکرده و موضوعات اش برای افراد ابهام آلود است. یعنی تا حدودی نیاز به روشنگری و ایجاد بحث و بررسی دارد. مقا معظم رهبری مبانی و اصول تمدن نوین اسلامی را در بحث های خود بیان فرمودند ولی انصافا به عنوان یک مقوله علمی دریایی است که باید در آن تامل کرد و گوهرهای گرانقدر و مطلوب را از آن استخراج نمود.

سقای بی ریا با اشاره به هفته تمدن نوین اسلامی، تصریح کرد: به این علت طی هفته تمدن نوین اسلامی، نشستها و همایشهایی را برگزار کردیم تا آغازی برای این بحث عظیم باشد، چون نیاز به تحقیق و پژوهش عمیق در زمینه تمدن نوین اسلامی وجود دارد.

وی با اشاره به کمیسیونهای تشکیل شده در راستای پیشبرد اهداف تمدن نوین اسلامی، ابراز کرد: برای بسط و گسترش تمدن نوین اسلامی کمیسیون هایی تشکیل دادیم که ابعاد مختلف در این را بررسی و تحلیل کنند، از جمله پرداختن به این موضوعات پرداختن به مفهوم تمدن نوین اسلامی است، نسبت آن با باقی مقولات چیست؟ اگر مراحلی را باید در این زمینه طی کنیم، چه چیزهایی است؟ یا اینکه آیا ظرفیت پیگیری این مقوله را داریم؟ یعنی چه نوع ظرفیت هایی در اسلام، انقلاب اسلامی و کشورهای مسلمان وجود دارد؟

سقای بی ریا با اشاره به بحث آینده پژوهی در زمینه تمدن نوین اسلامی، بیان کرد: در زمینه آینده پژوهی، مقالاتی نگارش شده است که باید در طول سال به آنها پرداخت. ۶ کمیسیون تشکیل شده که ابعاد مختلف تمدن نوین اسلامی را تحلیل و بررسی کنند. ما تلاش داریم که به گونه ای برنامه ریزی کنیم تا مقالات نگارش شده، بتواند بُعدهای گوناگون این بحث ها را پوشش دهد و ساماندهی کند.

تمدن نوین اسلامی، ارتباط وسیعی با مهدویت و حکومت جهانی اسلام دارد

رئیس شورای علمی نخستین هفته علمی تمدن نوین اسلامی در ادامه افزود: این بحث تمدن نوین اسلامی، بحث جدید و تازه ای است که در محافل علمی نشر پیدا کرده است در حالی که از اهمیت بسیار بالایی هم برخوردار است، به یک وجه، ارتباط وسیعی با مسئله مهدویت و حکومت جهانی اسلام دارد، یعنی آن چیزی که ایده آل اسلام و وعده های الهی است، باید محقق شود.

به گفته سقای بی ریا، پس باید روزی بیایید که اسلام بر همه دین ها غالب شود و در حقیقت تمدن اسلامی است، که بر همه تمدن های دیگر غلبه پیدا می کند. نهایتا؛ تمدن نوین اسلامی راه و رسمی برای زندگی می شود و همه ابعاد زندگی را تشکیل می دهد.

وی ادامه داد: بحث آینده پژوهی در زمینه تمدن نوین اسلامی در این مسئله است، که ما بحث حکومت جهانی اسلام را ایجاد کنیم و این کار زمانی رخ می دهد، که در زمینه تمدن نوین اسلامی فعالیت ها و تلاش های‌مان را گسترش دهیم و ارتباطی بین این دو مقوله مهم و حیاتی ایجاد کنیم.

سقای بی ریا با اشاره به منابع موجود که در اختیار صاحب نظران و استادان در زمینه تمدن نوین اسلامی قرار می گیرد، گفت: منابع اصلی ما قرآن و آموزهای اهل‌بیت(ع) است. بسیاری از مسائل کتاب مقدس قرآن حاکی از این مسئله تمدن نوین اسلامی است. اولا خود جامعه و امت اسلامی به عنوان عطیه الهی در قرآن مطرح شده است، خداوند می فرماید: «کنتم خیر امته اخرجت للناس» شما بهترین امتی هستید که برای مردم دنیا به وجود آمده است.

وی فزود: این هسته امت اسلامی، با عنوان یک عطیه الهی بهترین و مفیدترین امتی که می تواند بر روی زمین باشد، در قرآن مطرح شده است و وعده های که خدای متعال در قرآن داده است، همانند آیاتی که به پیامبر(ص) فرموده اند«لیظهره علی‌الدین کله» خداوند این دین را با هدایت و آیات محکم فرستاده است، برای اینکه دین اسلام را بر همه دینها یاری کند و آن را بر همه دینها غلبه دهد.

باید ظرفیت‌های موجود در زمینه تمدن نوین اسلام را بازیابی کنیم

وی با اشاره به ظرفیتهای موجود در تمدن نوین اسلامی، توضیح داد: باید این ظرفیت ها را در دیگر کشورهای اسلامی، تاریخ اسلام و دین اسلام استخراج کنیم و ظرفیت ها را بازیابی کنیم. باید بررسی کنیم، که ما به عنوان انسان چه کارهایی را در این زمینه می توانیم انجام دهیم! بعضی ها معتقدند که تمدن سازی کار خداست و کار انسان نیست. اما آیاتی در قرآن وجود دارد که اِشعار بر این دارد که انسان هم می تواند نقش و تاثیری در این زمینه داشته باشد.

سقای بی ریا گفت: کسانی که ایمان بیاورند و عمل صالح انجام دهند، مطمئنا این امر در زمینه تمدن نوین اسلامی محقق می شود که انسان هم می تواند البته بخشی از انجام این عمل صالح، فعالیت هایی است که برای توسعه و پابرجا شدن اسلام و گسترش اسلام بر تمام ابعاد زندگی و کل دنیا صورت می گیرد. و اسلام تمام این موارد را از ما طلب می کند.

رئیس شورای علمی نخستین هفته علمی تمدن نوین اسلامی در ادامه افزود: ما تمام راه هایی موجود در زمینه تمدن نوین اسلامی را باید طی کنیم و این بحث ها به جامع، کامل و علمی هنوز پرداخته و باز نشده است. البته در فرمایشات حضرت امام خمینی(ره) و امام خامنه ای (مدظله‌العالی) وجود داشته و هست و مباحث این بزرگواران مبتنی بر وعده های الهی است که نقطه امید آنان امت اسلامی و نهایتا حکومت جهانی حضرت ولی عصر(عج) است.

وی با توجه به این موضوع که انقلاب اسلامی، انقلاب پابرهنگان است، تصریح کرد: تعبیراتی که حضرت امام(ره) با عنوان جنگ‌جنگ تا رفع کل فتنه در عالم داشتند و اینکه انقلاب ما، انقلاب پابرهنگان است. ما هم ایستاده ایم تا حق تمام مظلومان در عالم را از ظالمان بگیریم. مسافی که بین ما و مستکبران عالم است، تمام نشدنی است مگر به نابودی مستکبران و ظالمین منجر شود.

مطرح کردن دین حداقلی، خلاف خواسته خداوند متعال است

سقای بی ریا ادامه داد: با توجه به اینکه تمدن نوین اسلامی یکی از کلیدواژهای مختص مقام معظم رهبری است. باید بررسی کنیم که حال چرا کلمه نوین و اسلام را در این امر به کار می بریم؟ آیا تمدن اسلامی که زمان پیامبر (ص) و ائمه(ع) بود، باید متبدل شود؟ باید عناصر جدید به آن وارد شود که ما به آن می گوییم تمدن نوین اسلام. البته در روایات آمده که ولی عصر(عج) وقتی که قیام می کنند و دین خدا (اسلام ) را به جهانیان عرضه می دارند و ما باید از تمام ابعاد اسلام ناب بهره مند شویم. اما عده ای معتقدند، که این دین، دین جدیدی است، که بعضی از ابعاد آن مهجور مانده و در پرداخت به آن غفلت شده است. اینکه مقام معظم رهبری می فرمایند تمدن نوین اسلامی، توضیح ساده اش این است که بخش هایی از اسلام مورد غفلت واقع شده است.

وی با اشاره به این مبحث که عده ای دین حداقلی را مطرح کرده‌اند، اظهار کرد: عده ای از دین حداقلی صحبت می کنند که باید بگویم این امر در حقیقت خلاف خواسته خداوند متعال است، دین حداقلی اصلا معنا ندارد. ما باید دین را در تمام ابعاد زندگی‌مان جاری و ساری کنیم. پس کلمه نوین از این امر نشات می گیرد که بخش هایی از دین را که به آن پرداخته نشده را کامل کنیم.

نگرش حداقلی به دین، به نوعی نگرش تحریف شده‌ است

سقای بی ریا تاکید کرد: باید دین به عنوان سیستم جامع مطرح شود نه به عنوان بخشی؛ یعنی اینکه بخشی از زندگی را دین پُر می کند و بخش دیگر را دیگران. این نوع نگرش نسبت به دین نگرش تحریف آمیز است. بنابراین وقتی دین را در همه ابعاد و سیستمها مطرح کردیم، مسلما روش جدیدی برای مردم ارائه می شود که می توانیم نامش را تمدن نوین اسلامی بگذاریم.

وی با توجه به این امر که تحول در علوم انسانی اسلامی تا چه اندازه می تواند در پیشرفت تمدن نوین اسلامی کمک کند، ابراز کرد: مطمئنا بخشی از کار است. علوم انسانی اسلامی جزء علومی است که ریشه در شناخت انسان دارد و به خاطر اینکه اسلام دید خاصی نسبت به انسان، مبانی انسان شناختی و مبانی هستی شناختی دارد در تمام این ابعاد موضوعات و چارچوب خاصی را تشکیل می دهد، که هر نوع یافته ای را باید براساس آن برقرار کنیم. یعنی مبانی را به ما می دهد که آن مبانی در هر رشته از علوم نظریه پردازی می شود، یعنی به ما ظریه های جدیدی می دهد.

علوم انسانی اسلامی نقش زیربنایی در تکون تمدن نوین اسلامی دارد

سقای بی ریا تصریح کرد: هر دانشمندی با توجه به مفروضات ذهنی‌اش و مفروضات عامی که در زمان خودش مورد پذیرش و قبول بوده، نظری را ارائه کرده است. وقتی مبانی را عوض کنیم و مبانی جدید را براساس استدلالات و عدله محکمی که اسلام در عرصه انسان شناسی دارد، ایجاد کنیم، مسلما تئوری های متفاوتی ارائه می شود و ممکن است مشابهتی داشته باشد، اما کاملا مستقل خواهد بود. پس علوم انسانی اسلامی نقش زیربنایی در تکون تمدن نوین اسلامی دارد.

وی درباره بازخورد هفته علمی تمدن نوین اسلامی از سوی جامعه علمی کشور، گفت: باید عرض کنم که به توفیق الهی این هفته تمدن نوین اسلامی که با کمترین هزینه، انجام شد. اتفاق بی نظیری بود که می توان از آن به عنوان الگو برای فعالیت های مشابه، استفاده کرد. با توجه به برگزاری همایش ها و نشست های گوناگون، هماهنگی، همکاری و هم‌افزایی بین مراکز مختلف انجام شد.

سقای بی ریا ادامه داد: در گذشته معمولا دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی، برای خودشان برنامه ریزی می کردند و کارهایی انجام می دادند، همایش تمدن نوین اسلامی، جزء معدود کارهایی است که مراسمات و جلسات سبقه علمی قوی داشت و شکل برگزاری کمیسیون ها، مقالات و نشستها در قالب کرسیها برگزار شد. یعنی با رعایت استاندارد کرسی ترویجی و علمی بود و همچنین بازخوردها خوب بوده است.

انتشار مجموعه مقالات هفته تمدن نوین اسلامی در قالب کتاب

وی بیان کرد: به مناسبت هفته تمدن نوین اسلامی، فصلنامه هایی منتشر شده، بعضا هم در مسیر انتشار است و البته تصمیم گرفته شده، محصولاتی که از این فعالیت هفته تولید شده است، یک جلد یا دو جلد کتاب وزین از مجموعه مقالات تهیه شود.

نام‌گذاری هفته‌ای به مناسبت تمدن نوین اسلامی

وی در پایان سخنانش تصریح کرد: امیدواریم، سال های آینده هفته تمدن نوین اسلامی، به همین سبک ادامه پیدا کند، زیرا کار زیاد است ما هنوز در حد طرح مسئله و پرداخت ابتدایی بودیم که باید تمرکزمان را به پیشرفت و گسترش آن معطوف سازیم. تصمیم داریم، یک هفته ای را به مناسبت تمدن نوین اسلامی تصویب کنیم. البته شاید این امر به تصویب برسد شاید هم نرسد و امیدواریم که سالانه این هفته تمدن نوین اسلامی برگزار شود.

انتهای پیام/