حجت الاسلام والمسلمین دکتر مسعود آذربایجانی عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در پاسخ به این سؤال که به منظور ترویج تعلیم و تربیت اسلامی به چه الگوهای کاربردی می توان تأسی کرد، گفت: یکی از منابع مهم در پروسه تعلیم و تربیت اسلامی، الگو برداری از سیره علما و بزرگان دین است که به تربیت شاگردان مختلفی پرداختند.

وی با اظهار تاسف از اینکه این موضوع جدی گرفته نمی شود، ادامه داد: این رویکرد در دو بخش قابل پیگیری است؛ نخست در میان عرفایی که سلوک علمی داشتند و از گذشته و قرون سوم و چهارم تا زمان فعلی که این افراد، عارف به حق بوده و مورد تایید هستند. استخراج سیره و روش الگوهای تربیتی یاد شده تأثیر مستقیم و بسزا و عمیقی در بحث تعلیم و تربیت اسلامی دارد و می تواند در این زمینه مفید باشد و هدف الگوبرداری و حتی نظریه پردازی و تدریس قرار گیرد.

وی اضافه کرد: اما دسته دوم سیره علمای ربانی و بزرگانی است که در زندگی خود در پیش گرفتند به ویژه علمای در مکتب نجف همچون مرحوم سید علی قاضی، مرحوم انصاری شیرازی و …؛ به نظر می رسد استخراج سیره این الگوها می تواند به عنوان الگوی تربیتی مورد استفاده قرار گیرد که البته برخی مدارس فعلی همچون مدرسه مرحوم آیت الله مجتهدی در تهران دست به این اقدام زده و یک نمونه موفقی است که با اقتدا به سیره علما، در تربیت اخلاقی طلاب خود موفق بوده است.

استاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه یادآور شد: اما بخش مهم دیگری که نباید از آن غفلت ورزید، رابطه ائمه معصومین علیهم السلام با شاگردان خود است به ویژه رابطه ای که امام باقر و امام صادق علیهما السلام با زاره و هشام بن حکم داشتند یا رابطه اهل بیت(ع) با اصحاب سرّ همچون رابطه حضرت علی(ع) با کمیل، یا امام سجاد(ع) با ابوحمزه ثمالی و امام صادق(ع) با جعفر جعفی؛ این دست روابط خاص و سرّی می تواند در راس واقع شده و الگوی تربیتی قرار گیرند.

وی تصریح کرد: مسائل جدیدی که امروز در مواجهه با مشکلات و مسائل تربیتی وجود دارد، مانند بحث رسانه ها و تعلیم و تربیت، فضای مجازی و تعلیم و تربیت یا اختلاف نسل ها و تعلیم و تربیت، می تواند منبع سومی برای این موضوع باشد و به صورت تصدیقی در این زمینه کار شود؛ باید دید غربی ها در این راستا چه کرده اند و چه الگوهایی ارائه داده اند و چه پاسخی عرضه داشته اند سپس این مطالب را در کتابها و نشستهای خود عرضه کرده و موارد صحیح و مورد تایید را استخراج کرده و با نقد مسائل متناقص با اصول خود، الگوهای جدید را استخراج کنیم. بنابراین سه منبع اعم از سیره، آموزه ها و پژوهشهای تطبیقی در راستای احصای الگوی تعلیم و تربیت اسلامی وجود دارد.

حجت الاسلام آذربایجانی همچنین در پاسخ به این سؤال که چشم انداز جهانی تعلیم وتربیت اسلامی را چگونه ترسیم می کنید، بیان کرد: این سؤال دو جنبه دارد و موضوع آن بستگی به فعالیت و تلاش ما دارد.

محقق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه بیان کرد: اگر در این زمینه تلاش و هزینه کرده و دپارتمان هایی را مامور پرداختن به چنین مسائلی کنیم، این مساله قطعا کمتر از علم طب سوزنی نیست که امروز دپارتمان های مخصوصی در دانشگاه های غرب به آن اختصاص یافته و می تواند برتری خود را نشان دهد و اثابت کند؛ جنبه دوم نیز آن است که اگر این اقدامات را انجام ندهیم، قطعا اندیشمندان غربی و افرادی که نقاط قوت در تعالیم دینی و اسلامی را دیده و درک کرده اند، به سراغ این منابع رفته و آنها را استخراج می کنند در حالی که این منابع در دست ماست.

منبع:طلیعه

انتهای پیام/